Rys historyczny


Protoplastą dzisiejszej spółdzielni "Społem" było założone ponad 100 lat temu "Pierwsze Robotnicze Stowarzyszenie Spożywczo-wytwórcze w Bielsku i okolicy", zarejestrowane 23 kwietnia 1904 roku. Do nowo powstałej Spółdzielni wniosły swoje fundusze w formie wkładów oszczędnościowych organizacje robotnicze Bielska-Białej i okolicy.

Początkowo Spółdzielnia przyjmuje nazwą "Stowarzyszenie Spożywcze i wytwórcze w Bielsku" i uruchamia pierwszy sklep na tzw. Bazarze Zamkowym, naprzeciw budynku poczty.

Spółdzielnia rozwijała się pomyślnie. Liczba członków, których początkowo było tylko 54, w ciągu trzech lat wzrosła pięciokrotnie. W 1907 roku utworzono filię w Aleksandrowicach, w 1910 roku w Starym Bielsku, a w 1911 w Lipniku.

Wybuch I wojny światowej przerywa rozwój Spółdzielni. W niepodległej Polsce Robotnicze Stowarzyszenie Spożywcze i Oszczędnościowe rozpoczyna pracę od nowa. Reaktywowana Spółdzielnia w 1919 roku liczyła 1357 członków, a w rok później liczba członków była już trzykrotnie wyższa. Początkowo Spółdzielnia zajmowała się rozprowadzaniem w systemie kartkowym artykułów spożywczych. Robotnicze organizacje związkowe włókniarzy, metalowców, robotników drzewnych wniosły w tych latach do Spółdzielni jako wkłady oszczędnościowe fundusze własne. W 1927 r. wybudowano pierwszą piekarnię spółdzielczą.

Z końcem roku 1918 powstał w Białej "Powiatowy Związek Gospodarczy - Robotnicza Spółdzielnia Spożywczo-Oszczędnościowa". Organizacja ta w początkach pełniła funkcję związku rewizyjnego i hurtowni dla małych, ludowych stowarzyszeń spożywczych. Związek przekształcono po pewnym czasie w Spółdzielnię wielosklepową, która w szczytowym okresie (1929 r.) liczyła 2647 członków i prowadziła 22 sklepy.

Wielki kryzys gospodarczy lat 1929-1935 powoduje zahamowanie procesów rozwojowych, a w działalności gospodarczej pewną stagnację. W tym okresie odeszła część członków, w rezultacie czego Spółdzielnia w Bielsku zrzeszała w 1933 roku około 200 osób, natomiast Spółdzielnia w Białej 2500 osób.

Najazd Niemiec hitlerowskich na Polskę w 1939 roku zapoczątkował dla spółdzielczości w Bielsku i Białej trudny okres. Dekretem z 8 października 1939r. połączone powiaty bielski i bialski włączone zostały do Rzeszy Niemieckiej. Majątek Spółdzielni przeszedł pod komisaryczny Zarząd. Z początkiem roku 1941 cały majątek został upaństwowiony i zarezerwowany dla inwalidów wojennych i ich rodzin.

Po wojnie, 13 maja 1945 roku, odbyło się pierwsze Walne Zgromadzenie reaktywujące działalność Spółdzielni w Bielsku. Postanowiono odbudować w pełni potencjał i rozpocząć działalność gospodarczą.

Przy ulicy Batorego uruchomiono pierwszy sklep, a 23 maja 1945r. - własną piekarnię, przekazaną jej przez władze miejskie jako przedwojenną własność. Po 2 miesiącach S-nia liczyła 7 sklepów, a na koniec 1945r. było ich 14.

W Białej pierwsze, reaktywujące działalność Powiatowego Związku, Walne Zgromadzenie odbyło się 2 kwietnia 1945 roku. Do końca roku uruchomiono 23 sklepy oraz jedną piekarnię.

W 1946 roku Spółdzielnia w Bielsku przyjęła nazwę "Powszechna Spółdzielnia Spożywców dla Bielska i Okolicy".

30.12.1950r. następuje połączenie powiatów miejskich Bielsko i Biała Krakowska. Prezydium Centr.Zw.Sp.Spoż. postanawia z dniem 1.11.1951 połączyć Spółdzielnie w Bielsku i Białej. Jako przejmującą stronę wyznaczono Spółdzielnię w Bielsku. Nowo powstała Spółdzielnia przyjmuje nazwę "Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Bielsku-Białej".

W wyniku tego połączenia uzyskano 172 placówki handlowe, 10 piekarń, 2 ciastkarnie, 5 warsztatów mięsnych, garmażernię oraz po 15 gospod i stołówek. W następnych latach część tych placówek przekazano przedsiębiorstwom państwowym. W rezultacie tych zmian ilość sklepów zmalała w 1956r. do 140 jednostek, z tego 102 branży spożywczej. W gastronomii prowadzono tylko zakłady zamknięte, obsługujące lokalne fabryki (22 stołówki i 22 bufety), 1 wytwórnia wód gazowanych, 1 garmażerię oraz 1 tuczarnię trzody chlewnej .

Z dniem 1 lipca 1964 roku następuje przyłączenie Spółdzielni Spożywców w  Czechowicach-Dziedzicach, w wyniku czego stan placówek detalicznych wzrósł do 232 jednostek (w tym 150 sklepów branży spożywczej), ponad 20 kiosków i 32 punkty usługowe.

Samodzielność swoją Spółdzielnia utraciła w 1968r., w którym to roku powołano Wojewódzką Spółdzielnię Spożywców w Katowicach, a dotychczasowa Spółdzielnia w Bielsku-Białej (łącznie z Czechowicami-Dziedzicami) stała się jej Oddziałem. Spowodowało to przeniesienie wielu decyzji na szczebel wojewódzki pozostawiając sprawy bieżące i lokalne w gestii władz i służb Oddziału.

Zmiany w podziale administracyjnym kraju spowodowały utworzenie w połowie 1975r. województwa bielskiego. 19 czerwca 1975 roku odbyło się zebranie założycielskie, na którym działacze spółdzielczy z terenu Andrychowa, Bielska, Cieszyna, Oświęcimia, z filią w Kętach i Chełmku, Ustronia, Skoczowa, Wadowic, Żywca z filią w Węgierskiej Górce zawiązali "Społem" Wojewódzką Spółdzielnię Spożywców w Bielsku-Białej. Nastąpiło wydzielenie z byłego Oddziału w Bielsku placówek leżących na terenie Czechowic-Dziedzic, które przejęła WSS w Katowicach.

Reaktywowanie samodzielnej, samorządnej i samofinansującej się "Społem" Powszechnej Spółdzielni Spożywców w Bielsku-Białej nastąpiło 9 sierpnia 1982 roku. Przejęto majątek zlokalizowany w siedzibie Spółdzielni, Dotychczasowa Wojewódzka Spółdzielnia uległa likwidacji, a pozostały majątek przejęły inne reaktywowane samodzielnie Spółdzielnie województwa bielskiego. Ważnym momentem w działalności inwestycyjnej Spółdzielni była budowa Spółdzielczego Domu Handlowego "Klimczok". Inwestycja ta pod względem rzeczowym, finansowym, wykonawczym i materiałowym była ogromna. Budowa tego obiektu, który stał się wizytówką Spółdzielni trwała kilkanaście lat.

W 1990 roku, wraz z wprowadzeniem reformy gospodarczej i zmian w ustawodawstwie, Spółdzielnia musiała poważnie zredukować liczbę jednostek gospodarczych. W chwili obecnej prowadzi działalność handlowo-produkcyjną w następującej sieci: DH "Klimczok", 10 placówek detalicznych, 1 hurtownia, targowisko. Spółdzielnia wynajmuje obcym użytkownikom lokale oraz dzierżawi na terenie Domu Towarowego część powierzchni na punkty usługowe i działalność handlową.

Do góry



Mapa dojazdu do siedziby



Mapa sklepĂłw
Mapa z rozmieszczeniem sklepów PSS Społem w Bielsku-Białej.



Programy unijne